بخیلان (قرآن)چون قرآن، رهایی از بخل را عامل فلاح و رستگاری میداند بخل عامل تباهی دین و دنیای انسان به شمار میرود. [۳]
کشف الاسرار، ج۱، ص۷۳۰.
لذا بخیلان از بدترین انسانها به شمار می روند و به تعبیر قرآن، شیطان همراه و قرین آنان است. ۱ - هدف از بخلورزیبنا به فرموده قرآن، رسیدن به بی نیازی، هدف بخیلان از بخلورزی می باشد: واما من بخل واستغنی. «اما کسی که بخل ورزد و (از این راه) بی نیازی طلبد». ۲ - همراهی شیطان با بخیلان ریاکارشیطان، همراهی شوم و ناپسند برای بخیلان ریاکار در انفاق می باشد: الذین یبخلون... • والذین ینفقون امولهم رئآء الناس... ومن یکن الشیطـن له قرینا فسآء قرینا. «آنها کسانی هستند که بخل میورزند، و مردم را به بخل دعوت میکنند، و آنچه را که خداوند از فضل (و رحمت) خود به آنها داده، کتمان مینمایند. (این عمل، در حقیقت از کفرشان سرچشمه گرفته؛) و ما برای کافران، عذاب خوارکنندهای آماده کردهایم.• و آنها کسانی هستند که اموال خود را برای نشان دادن به مردم انفاق میکنند، و ایمان به خدا و روز بازپسین ندارند؛ (چرا که شیطان، رفیق و همنشین آنهاست؛) و کسی که شیطان قرین او باشد، بد همنشین و قرینی است». ۲.۱ - عواقب همنشینی با شیطانآنها شیطان را دوست و رفیق خود انتخاب کردند و کسی که چنین باشد بسیار بد رفیقی برای خود انتخاب کرده و سرنوشتی بهتر از این نخواهد داشت، چون منطق و برنامه آنها همان منطق و برنامه رفیقشان شیطان است، او است که به آنها میگوید انفاق خالصانه موجب فقر میشود: الشیطان یعدکم الفقر و بنا بر این یا انفاق نمیکنند و بخل میورزند و یا اگر انفاق کنند در مواردی است که از آن بهره برداری شخصی خواهند کرد (چنان که در این آیه اشاره شده است). از این آیه ضمنا استفاده میشود که یک همنشین بد تا چه اندازه میتواند در سرنوشت انسان مؤثر باشد، تا آنجا که او را به آخرین درجه سقوط بکشاند. و نیز از آن استفاده میشود که رابطه" متکبران" با" شیطان و اعمال شیطانی" یک رابطه مستمر است نه موقت و گاهگاهی، چرا که شیطان را به عنوان رفیق و" قرین" و همنشین خود انتخاب کردهاند. ۲.۲ - علت همنشینی بد شیطانشیطان بد دوستی است زیرا انسان را به معصیت و سرانجام به جهنم فرا میخواند. برخی گفتهاند: شیطان بد دوستی است، زیرا در آتش جهنم، شیطان و دوستش یکدیگر را لعن میکنند و از یکدیگر بیزارند. ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۴۶، برگرفته از مقاله «بخیلان». |